وجه تشابه حضرت مهدی علیه السلام با حضرت یونس علیه السلام چیست؟

پاسخ اجمالی
حضرت مهدی علیه السلام در زمینه جوان زیستی به حضرت یونس علیه السلام شباهت دارند. حضرت امام باقر علیه السلام در روایتی خطاب به فقیه بزرگوار شیعه، محمد بن مسلم ثقفی طائفی چنین می فرمایند:
« يَا مُحَمَّدَ بْنَ مُسْلِمٍ إِنَّ فِي الْقَائِمِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص شَبَهاً مِنْ خَمْسَةٍ مِنَ الرُّسُلِ...فَأَمَّا شَبَهُهُ مِنْ يُونُسَ بْنِ مَتَّى فَرُجُوعُهُ مِنْ غَيْبَتِهِ وَ هُوَ شَابٌّ بَعْدَ كِبَرِ السِّنِّ...»1
« ای محمد بن مسلم، همانا در قائم آل محمد علیهم السلام شباهت هایی از پنج پیامبر وجود دارد... و اما شباهت او با حضرت یونس علیه السلام آن است که از غیبت خویش باز می گردد؛ حال آن که در سن پیری و سیمای جوانی است...»1
پاسخ تفصیلی
خداوند در کتاب آسمانی خویش به سرگذشت عجیب یونس نبی اشاره دارد. ماجرای او چنان بود که به دلایلی، از قوم خود کناره گرفت و از دیار خویش کوچ کرد... در راه، به ساحل دریایی رسید و بر کشتی ای سوار شد. در میانه دریا ماهی غول پیکری به کشتی حمله کرد. مسافران برای رهایی از آزار نهنگ، بر آن شدند که یکی از اهل کشتی را قربانی کنند و طعمه نهنگ سازند. سه بار قرعه انداختند. هر سه بار، قرعه به نام یونس پیامبر درآمد. به ناچار پیامبر خدا در کام نهنگ افتاد. 
خداوند نهنگ را امر فرمود که او را در دریا سیر دهد؛ اما استخوان هایش را خرد نکند. چنین بود تا آن که حضرت یونس علیه السلام، به برکت پرداختن به تسبیح پروردگار، نجات یافت. نهنگ او را به ساحلی بی درخت افکند. بیمار شده بود و موی و پوستش بدنش، در اثر فرو شدن و ماندن در دل نهنگ، از بین رفته بود. آفتاب او را به شدت می آزرد.
پروردگار متعال بوته کدویی کنار او رویاند تا سایبانش باشد. پس از مدتی، به لطف الهی، سلامت به او بازگشت و به سرعت پوستش ترمیم یافت. در اثر این رویش مجدد پوست، چهره حضرت یونس علیه السلام و پوست او شاداب شد و طراوت یافت و به سیمای جوانی خود برگشت. آن گاه حضرت یونس علیه السلام پس از مدتی غیبت و دوری از قوم خویش، به سوی ایشان بازگشت.2
آری، خدایی که پوست از بین رفته حضرت یونس علیه السلام را باز می آفریند و پیری یونس علیه السلام را به جوانی تبدیل می سازد، قادر است که در مورد حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف آن را به بهترین صورت حفظ فرماید.
آگاهی از این ویژگی حضرت مهدی ارواحنافداه دو فایده ارزشمند دارد:
1. بدین وسیله دروغ گویی بسیاری از مهدی نماهای فریب کار برملا می شود و امام راستین از مدعیان دروغین بازشناخته می گردد. این ویژگی از بینات الهی آن بزرگوار است که در هیچ سال خورده ای دیده نمی شود.
2. کسانی که از این نشانه آگاهند در هنگام ظهور آن حضرت و با دیدار سیمای جوان آن مولا، دچار تعجب و انکار نخواهند شد. چه بسا ناآگاهانی که به واسطه ناآشنایی با این ویژگی امام غایب، بپندارند که می باید ایشان در چهره سالمندان ظاهر گردد و با دیدن رخسار جوان آن موعود یگانه، به انکار و مقابله با حضرتش برخیزند.
امام جعفر صادق علیه السلام در روایتی فرمودند:
« اِنَّهُ مِنْ اَعْظَمِ الْبَلِیَّةِ اَنْ یَخْرُجَ اِلَیْهِمْ صَاحِبُهُمْ شَاباًّ وَ هُمْ یَحْسَبُونَهُ شَیْخا کَبِیرا»3
« از امتحانات بزرگ خداوندی یکی آن است که صاحب مردم به سوی ایشان در سیمای جوانان ظاهر خواهد شود؛ حال آن که مردم می پندارند که او پیرمردی سال خورده باید باشد»3

منابع
1. کمال الدین و تمام النعمه، ج 1، ص327
2. رجوع کنید به سوره صافات، آیات 140 تا 149 و تفاسیر ذیل آن از جمله نورالثقلین، ج 4/ص 436 و تفسیر بیضاوی، ج 3/ ص 471
3. منتخب الاثر، ص 285 به نقل از غیبت نعمانی